Refleksoloji ile parmaklarla refleks bölgeler uyarılarak; sinir uyarılarının geçişi, kan akımı ve vücudun homeostasisi sağlanır.
Bir ayak masajı değildir. Masaj yumuşak doku ve kasların palpasyonudur.
Refleksoloji ise sinir yollarının uyarılması olarak tanımlanır.
Refleksoloji kesin bir bilim değildir. Bir çok durumda etkili olduğu söylenmiştir.
Bazı teorilerle açıklanabilir olsa da mekanizmanın nasıl işlediği tam olarak bilinmemektedir.
Duyu sinirlerinin uyarılması ile; beyine uyarılar gider ve önemli kimyasal maddelerin salınımı ile sağlık ve iyilik hali korunmuş olur.
Refleksoloji Faydaları
Stres ve gerilimi azaltır.
Tüm vücutta dolaşımı düzenler.
Toksinlerin atılımına yardımcı olur
Nötral homeostasisin korunmasını sağlar
İmmun sistemin optimal düzeyde çalışmasını sağlar
Sistemin yenilenmesini sağlar ve enerji düzeyini arttırır.
Enerji akışını etkileyen faktörleri ortadan kaldırır.
Ağrı ve acıları iyileştirir
Zihin ve bedenin iyilik haline katkı sağlar.
Organ fonksiyonlarının sağlıklı olmasını destekler.
Refleksoloji Tarihçesi
Çok eski zamanlarda dünyadaki birçok kültürde var olduğu biliniyor.
Bu kültürler tüm vücutta iyileşme için ayağı kullanmışlar.
2330 B.C.'de "Mısır'da Ankhmahor"dan alınan bir foto;
1907: Rus nörofizyolog ve psikiyatrist Dr. Vilademir Bektherev beyin ve reflekslerle ilgili çalışmış. Psikorefleksolojinin öncüsü.
1932 yılında ilk kez “refleksoloji” terimini kullandı.
1932: İngiliz fizyolog Sir Charles Sherrington “The integrative Action of the Nervous System“ yayını ile nobel ödülü kazanmış.
Buna göre;
◦ Sinirlerin vücudu kontrol ve koordine ettiğini,
◦ Sinirlerin tüm vücuttan uyarılar yolladığını,
◦ Propriosepsiyon'ın varlığını bulmuş.
Dr. William Fitzgerald 1900'lerin başında bugün bildiğimiz Zone Terapi‟yi geliştirmiştir.
Vücudun 10 longitudinal zonu'nu haritalamıştır.
Ağrı ile çalışmış ve vücudun bir bölgesine uygulanan basınç ile başka bir bölgede anestetik etki yaratılabileceğini ortaya koymuştur.
Rus bir masör olan Eunice Ingham refleksolojinin anası olup, Zone Terapisini geliştirerek bugün bildiğimiz refleksolojiyi yaratmıştır.
Ayaktaki reflekslerin organların aynası olduğunu bulmuştur.
1938'de; "Stories the feet can tell" "Zone Therapy and Gland Reflexes"
1951'de; "Stories the feet have told" kitaplarını yayınlamıştır.
İlk workshoplar verilemeye başlanmış. "National Institute of Reflexology" kurulmuş.
Eunice İngham, Fitzgerald'ın genellikle eller üzerinde yoğunlaştığını biliyordu.
Madem ki eller bu tedaviye cevap veriyor, vücudun diğer kısımlarının da, örneğin daha hassas olan ayakların da cevap verebileceğini düşündü.
10 longitudinal zone vücudun belli bölgelerini sarmıştır; bu nedenle belli bir bölgedeki organ, kemik veya kas, ayak tabanında aynı bölgedeki refleks noktası ile ilişkilidir.
Refleksoloji İle İlgili Teoriler
Endorphin/ Encephalon Salınım Teorisi: Reflexology, duyusal uyaranlarla aşırı yüklenen sinir yollarını açarak endorfin salınımı sağlar. Bu maddenin analjezik etkisi olup duygudurum ve stres ile ilişkili olduğu düşünülür. Morfinden en az 5 kat daha fazla etkiye sahiptir.
Terapatik İlişki: Dokunma ile enerji alışverişi yapılarak iyileşme fasilite edilir. İyileştirenlerin (Healers) tedavi edici etkileri olduğu bilinir.
Elektromanyetik Teori (Tartışmalı):
Beyin sürekli vibrasyon halindedir ve alfa dalgaları emer.
Eğer beyindeki alfa ritmi düzenli olarak sağlanırsa bir dengeden bahis edilir.
Fiziksel veya emosyonel stres durumlarında bu denge bozulur.
Sempatik Rezonans!
Refleksolog, alfa dalgalarını yollar!
Enerji Teorisi: Ayaktaki pozitif ve negatif enerji reseptörleri yer ile ilişkilidir. Ayaktaki bir sıkışma, yerden alınan enerjiyi bloke eder ve akış olmaz.
El, kulak ve yüz refleksolojisi?
Plasebo Teorisi
Refleksolojinin Etki Mekanizması
Kalsiyum ve Ürik Asid gibi kristal yapıdaki atık maddeler ayaktaki sinir sonlanmalarında depolanır. Bu kristallerin kan ve lenfatik dolaşım ile elimine edilmesi durumu normalize eder.
En önemli etkisi "Gevşeme"
Stres tüm problemleri kötüleştirir?
"A 1993 American trial of 35 women found reflexology reduced PMS by 41%, and a Danish trial of 220 patients with migraine or tension headache, published in 1999, reported that reflexology relieved or cured symptoms in 81% of cases."
Endikasyon - Kontraendikasyon
Unstabil kan basıncı,
Ödem
Enfeksiyon
Açık yaralar
Ameliyatlardan hemen sonra
Kanser
Alkol veya ilaç bağımlılarında
Çocuklarda ve 60 yaşı geçen kişilerde
Psikoz, manik depresyon, paranoya durumlarında
Hamilelik ve düşük tehlikesi
Diabet
Osteoporoz
Akut inflamasyon ve DVT Hemoraj
Refleksoloji'den Kimler Fayda Görür
Herkes!
Osteoartiriti olanlarda, ayakta veya alt ekstremitede vasküler hastalığı olanlarda doktora danışılmalı.
Ayakta uygulama mümkün değil ise el veya kulak refleksolojisi uygun olabilir.
Ergen gebelik döneminde; uterus veya over refleks noktalarına daha hassas davranılmalı veya yapılmamalı.
Yine bu dönemde yapılacak uygulama uterus kontraksiyonlarına da sebebiyet verebilir.
Refleksoloji'den Beklentiler
Öncelikle ayağınız değerlendiriliyor; skar, yara v.b.
Daha sonra hafif bir masaj ile hasta gevşetiliyor,
Sağ ayak ile başlanıyor daha sonra sol ayağa geçiliyor, 45-60 dk'da bitiriliyor,
"İyileşme cevabı" tedaviden hemen sonra açığa çıkıyor. Örn; daha enerjik hissetme, terlemenin artması, ilk kalkışta baş dönmesi, ağrılarda azalma, gevşeme vb.
Uygulama sonrası toksinlerin atılımını hızlandırmak için bol su içilmesi öneriliyor.
İyileşme Krizi Reaksiyonu
Vücut yeni bir cevap açığa çıkarabilir,
Durum kötüleşebilir,
24-48 saatte kaybolur,
Baş ağrısı veya üşüme sıklıkla görülür,
Hasta daha üzgün olabilir ancak semptom geçicidir.
Her kriz iyilik hali ile sonuçlanmalıdır.
İyileşme Krizi İle İlgili Öneriler
Bir kriz yaşayabileceklerini önceden söyleyin,
Bol su için,
İlaç alabilirsiniz,
Yüksek protein ve yağ içeren gıdalardan uzak durun,
Taze meyve, lifli yiyecekler ve buharda pişmiş besinleri tercih edin,
Stresten uzak durun,
Egzersiz yapın.
Holistik Yaklaşım; Hastalık veya fiziksel problemi olan kişiye bir bütün olarak bakma.
Fiziksel-Ruhsal-Emosyonel: Refleksoloji fiziksel ve emosyonel dengeyi sağlar.
Stres Siklusu
Beyindeki emosyonel merkezde 5 önemli nörotrasmitter bulunur:
Opioidler
Gaba
Serotonin
Dopamine
Noradrenalin
Bu kimyasallarda bir değişiklik olduğunda vücutta tehlikeli bir siklus başlar.
Stres Siklusu öldürücü etkiye sahiptir.
Herhangi bir tip stres OPİOİD seviyesini azaltır. Bu durumda sinirlilik ve irritasyon hali kolayca artar.
OPİOİD‟lerin azalması ile DOPAMİN salınımı başlar.
Bunun sonucunda;
◦ Uyanıklık,
◦ Anksiyete bozukluğu,
◦ Emosyonel yorgunluk ortaya çıkar,
◦ GABA seviyesi düşer.
GABA seviyesinin düşmesi ile;
Anksiyete belirtileri,
Güvensizlik,
Açıklanamayan panik ve depresyon görülür.
Bundan dolayı birçok kişi yapay OPİOİD salınımını arttırmak için kendini alkol veya ilaca verir!!!!!
GABA seviyesinin düşmesi ile NORADRENALİN salınımı artar.
Bu durum;
Ani sinirlenmelere,
ADRENALİN salınımına sebep olur (fight or flight reaksiyonu). ADRENALİN salınımı ile:
Kalp hızlı ve kuvvetli atmaya başlar,
Enerji kaynakları, besinler ve oksijen kaslara yönelir,
Kırmızı kan depoları kan dolaşımına katılır.
Sonuç olarak; Vital organlar bu maddelerden yoksun kalır!!!!
Düşük GABA seviyeleri SEROTONIN seviyesini azaltır ki bu durum; uyku bozukluğu ve irritabiliteyi arttırır.
SEROTONIN‟in daha da azalması OPİOİD salınımını daha da azaltır.
Stress Siklusu tekrar eder ve şiddeti artar.
Refleksoloji Uygulama Teknikleri
Tırtıl (Caterpıllar)
Kuş Gagası
Tornado
Butterfly
Kanca
Yırtma
Açılış Hareketleri
Hafif Stroking
Derin Stroking
Göğüs Açma
Ayak Rotasyon
Aşil Germe
Sağ Ayak
Baş: Tırtıl hareketi ile baş parmağın tamamı vertikal yönde,
Oksipital Bölge: Kanca tekniği ile 1. metatarsofalangial ekleme mediolateral yönde distal falanksa doğru,
Sinüsler: Tırtıl tekniği ile 2-4 parmaklara vertikal yönde medial ve lateralde,
Genel Göz Kulak: Tırtıl tekniği ile 2-4 metatarsofalangial eklem hizasında mediolateral yönde,
Omuz: Kuş gagası veya tornado tekniği ile 4. ve 5. metatars arası bölgeye,
Diyafram: Tırtıl tekniği ile arkların bitiş çizgisine mediolateral yönde,
Tiroid: Tırtıl ile diyafram çizgisi ile 1. MTF eklem arasına vertikal yönde,
Hipofiz: 1. parmağın şişkin noktasının lateraline girilerek medialine doğru tornado veya kanca tekniği,
Akciğer: Diyafram çizgisi ile 2-5 MTF eklem çizgi arası metatarsallerin lateraline ve medialine vetikal yönde,
İnce Bağırsak: Diyafram çizgisi ile topuk distaline kadar medialden laterale, lateralden mediale, daha sonra nuckleslar ile vertikal yönde,
Uterus-Prostat; fan tekniği ile nokta bulunur ve tornado veya çengel tekniği ile uygulama yapılır,
Overler ve Testisler: Uterus-Prostat bölgesinin ayağın dışındaki iz düşümü,
Bacak arkasına stroking yaparak bitiriyoruz.
Sol ayağa geçiyoruz.
Serebral Palsi ve Refleksoloji
Nörolojik bir etkilenim;
SSS etkilenir.
Kas iskelet sistemi etkilenir.
Tüm refleksoloji seansı aynı şekilde uygulanır.
İlgili bölgede süre uzatılır!
Hiçbir zaman Fizyoterapi ve Rehabilitasyonun yerini almaz!
Alternatif olamaz!
Refleksoloji ile birlikte fizyoterapi şart!
Tüm etki mekanizmaları aynı!
Hasta gevşediği için spastisite azalıyor.
Sapastisite azaldığı için fonksiyonel kapasite artıyor
Toksinler uzaklaştırıldığı için hasta gevşiyor.
Dr. Fzt. Bülent ELBASAN
Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü
0 yorum:
Yorum Gönder